Werkzame stoffen

Een medicijn bevat één of meerdere werkzame stoffen. De werkzame stof zorgt voor het effect van het medicijn, bijvoorbeeld het verminderen van pijn, het verlagen van koorts of het doden van een bacterie. Naast de werkzame stoffen bevat een medicijn ook hulpstoffen. Een zetpil heeft bijvoorbeeld een vette basis. Zo kan het medicijn gemakkelijker worden toegediend. Een tablet kan een maagsapbestendige coating hebben. Dat zorgt ervoor dat de werkzame stof niet wordt afgebroken door het maagzuur. De hulpstoffen zorgen ervoor dat de werkzame stof op de juiste plaats terecht komt en daar zijn werk kan doen.

• Doxycycline
• Furosemide
• Liraglutide
• Norethisteron
• Progesteron
• Terbinafine

Werkzame stoffen kunnen ook bijwerkingen geven: klachten die onbedoeld optreden bij het gebruik van het medicijn. Maagdarmklachten, huiduitslag of duizeligheid komen bijvoorbeeld weleens voor bij het innemen van een geneesmiddel. Meestal krijgt niet iedereen last van de bijwerkingen, maar het is toch goed om te weten welke klachten er eventueel kunnen optreden. Het is bijvoorbeeld handig om er rekening mee te houden als de bijwerkingen invloed kunnen hebben op uw rijvaardigheid.

Medicijnen zijn niet altijd voor iedereen geschikt. Vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, mogen sommige werkzame stoffen bijvoorbeeld niet gebruiken. Ook als u lijdt aan een bepaalde aandoening kan het zo zijn dat bepaalde geneesmiddelen niet geschikt voor u zijn. Kinderen en ouderen kunnen anders reageren op een werkzame stof dan volwassenen. Daarom zijn veel werkzame stoffen niet bedoeld voor kinderen en krijgen ouderen soms een aangepaste dosis van een geneesmiddel voorgeschreven.

Het gebruik van een medicijn kan soms heel nauw luisteren. Sommige werkzame stoffen moeten bijvoorbeeld worden ingenomen met voedsel. Of op een vast tijdstip. Andere werkzame stoffen mogen weer niet gecombineerd worden met grapefruitsap. Als u het medicijn op de juiste manier gebruikt, heeft u er sneller en meer profijt van.

Sommige geneesmiddelen beïnvloeden elkaars werking. Een arts moet daar rekening mee houden als een patiënt meerdere medicijnen gebruikt. Zo kan de werkzame stof van een ontwenningsmiddel de werking van een glucoseverlagend medicijn versterken. Hierdoor kan de bloedsuikerspiegel te laag worden, waardoor de patiënt klachten krijgt. Het combineren van geneesmiddelen is dus niet altijd verstandig.

Een werkzame stof kan in verschillende geneesmiddelen zitten. De medicijnen hebben dan een andere naam, maar het hoofdingrediënt is hetzelfde, net als de werking. Zo zijn pijnstillers op basis van de werkzame stof paracetamol onder verschillende namen verkrijgbaar. Ook worden er medicijnen zonder merknaam verkocht. Op het doosje staat dan alleen de naam van de werkzame stof. Dat noemen we een generiek medicijn.

In de bijsluiter van een medicijn staat precies vermeld welk effect de werkzame stof heeft en wat de eventuele bijwerkingen kunnen zijn. Ook kunt u in de bijsluiter lezen wanneer u de werkzame stof niet mag gebruiken. De bijsluiter geeft daarnaast informatie over de aanbevolen dosering, hoe u het medicijn gebruikt en met welke geneesmiddelen de werkzame stof een wisselwerking heeft. Lees voordat u een geneesmiddel gaat gebruiken daarom altijd eerst de bijsluiter.